- Με αφορμή την αποστολή και το περιεχόμενο μηνύματος από τον ΕΦΚΑ σε Συνταξιούχους της ΕΤΕ (άγνωστο σε πόσες εκατοντάδες ή χιλιάδες), προειδοποιώντας για επερχόμενη μείωση των Κύριων συντάξεων και την απόδοση οφειλής τους προς τον Φορέα, έχω να θέσω μερικά θέσφατα, ερωτήματα και πιθανολογήσεις:
1ον) Η περιγραφή των λόγων όπως και η ορολογία που χρησιμοποιείται είναι γενικόλογη και ανεπαρκής (γρίφοι & χρησμοί)
2ον) Από ποιά πλευρά και με ποιά αφορμή ανακινήθηκε θέμα επανελέγχου συνταξιοδοτικών πράξεων (τι είδους & εύρους "διορθωτικό επανυπολογισμό") μετά τόσα χρόνια από την έκδοση της αρχικής απόφασης απονομής Κύριας σύνταξης και του από 1ης/1ου/2019 επανυπολογισμού βάσει του ν.4387/2016 (των "παλαιών" Συντ/χων);
- Στο ερώτημα: εάν πράγματι έχει ολοκληρωθεί ορθώς ο 1ος επανυπολογισμός Κατρούγκαλου και ο 2ος επανυπολογισμός Βρούτση για τα αυξημένα ποσοστά αναπλήρωσης αυτών από 30,1 έτη ασφάλισης και άνω, όπως και η ολοκλήρωση απόδοσης πραγματικών αναδρομικών από τον 10ο/2019 στους δικαιούχους, ο ΕΦΚΑ τι απαντά και πως αποδεικνύεται;
3ον) Η Διοίκηση δηλ. ο ΕΦΚΑ, μας στερεί το δικαίωμα πληροφόρησης καθώς και αναλυτικής, προσωποποιημένης επεξήγησης και επιβεβλημένης αιτιολόγησης για κάθε παραλήπτη, κατά παρέκκλιση του άρθρου 5Α του Συντάγματος.
4ον) Από πότε αναδράμει για κάθε περίπτωση Συνταξιούχου ο κατά τον ΕΦΚΑ χρόνος ελέγχου συνταξιοδοτικών πράξεων και έως πότε (δηλ. έως 31/12/2018 ή και από 1/1/2019 και εντεύθεν);
- Οι αναφερόμενες οφειλές σε τι βάθος παρελθόντος χρόνου αφορούν και σε πόσες μηνιαίες δόσεις εξόφλησης;
- Τι εννοεί ο ΕΦΚΑ "μήνα μεταβολής" και ποιός είναι για κάθε θιγόμενο Συντ/χο;
- Θα συνυπολογιστεί η 3ετής περίοδος των τελευταίων αυξήσεων που χορηγήθηκαν στις συντάξεις;
5ον) Το ενδεχόμενο αναδρομικής μείωσης, είτε πλήρους Εθνικής σύνταξης, εφόσον για την χορήγησή της απαιτείται 20ετής ασφάλιση (6.000 ημέρες ασφάλισης) είτε μειωμένης (κατά 2% για κάθε έτος ασφάλισης που υπολείπεται των 20 ετών με συμπληρωμένα όμως τα 15 έτη ασφάλισης), πόθεν προκύπτει;
6ον) Η υφιστάμενη αρχική και αμετάκλητη απόφαση απονομής σύνταξης είναι έωλη, παράτυπη και ύποπτη παραποίησης στοιχείων ως προς τις παραμέτρους μητρώου (ασφαλιστικός βίος) και των μισθολογικών στοιχείων που ελήφθησαν υπόψιν;
- Σε τί συνίσταται η εκ μέρους του ΕΦΚΑ ανάκλησή της και βάσει ποιάς φέρουσας ικανότητας, ποιών διαπιστώσεων, ποιών εγγυήσεων/φερεγγυότητα και από ποιόν γίνεται η διασταύρωση/επαλήθευση σε σχέση με τα ψηφιοποιημένα στοιχεία και τα έγχαρτα έγγραφα του ατομικού φακέλου ασφαλισμένου αλλά και των ίδιων των συνταξιοδοτικών πράξεων;
- Αληθεύει ότι είναι στις προθέσεις για επέκταση του ελέγχου και στις από τον 7ο/2019 χορηγούμενες Επικουρικές συντάξεις;
7ον) Σε σχέση με παλαιούς Συντ/χους με Α.Τ.Α. που ενσωματώθηκε στον μισθό για τον υπολογισμό του συντάξιμου μισθού, έχει ενσωματωθεί και τότε "κουτάκι" που περιελάμβανε ποσό από αυξήσεις, προκειμένου στον από 1/1/2019 επανυπολογισμό να έχουν λιγότερη θετική προσωπική διαφορά;
8ον) Εφόσον η αρχική απόφαση αναθεωρείται από τον ίδιο τον ΕΦΚΑ (οίκοθεν), για να υποστηρίξει το τεκμήριο νομιμότητας της Διοίκησης (ο ΕΦΚΑ φέρει το βάρος της απόδειξης), οφείλει να εκδόσει νέα ατομική διοικητική πράξη απονομής Κύριας σύνταξης η οποία είναι υποχρεωτική, στο πλαίσιο της νομιμότητας και της χρηστής διοίκησης όπως απορρέει από το άρθρο 10 παρ.3 του Συντάγματος και τον Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν.2690/2999, άρθρο 4).
9ον) Ως Συνταξιούχοι, πρέπει να γνωρίζουμε με εύληπτο και προσιτό τρόπο τον επανϋπολογισμό της σύνταξης μας [σύμφωνα με τους νόμους 4387/16 και 4670/20 και τις εφαρμοστικές εγκυκλίους], για να έχουμε το δικαίωμα νόμιμης άσκησης ελέγχου νομιμότητας πράξεων της Διοίκησης που μας αφορούν (με αίτηση θεραπείας, προσφυγή, διατύπωση αντίρρησης-ένστασης), όπως προβλέπεται από το άρθρο 10 παρ.3 του Συντάγματος, τα άρθρα 4, 5, 24-27 του ν.2690/1999 (Κώδικας Διοικητικής Διαδικασίας), σε συνδυασμό με τα πορίσματα με αριθμ. 261704/31031/24-6-2019, 243102/10046/2019, 261710/14058/17.3.2021 και 334727/35503/2023 της Ανεξάρτητης Αρχής του Συνηγόρου του Πολίτη. Περαιτέρω, ως προϋπόθεση, για την άσκηση του δικαιώματος ακρόασης και δικαστικής προστασίας βάσει του άρθρου 20 παρ.1 και 2 του Συντάγματος.
10ον) Για τον επανυπολογισμό των συντάξεων από 1ης/1ου/2019 των "παλαιών" Συντ/χων, παραμένει υποχρεωτική η έκδοση και κοινοποίηση ΝΕΑΣ εκτελεστής Ατομικής Διοικητικής-Συνταξιοδοτικής Πράξης [τροποποιητική/διαπλαστική της αρχικής απόφασης συνταξιοδότησης, κατά τον τύπο και το περιεχόμενο, έχουσα δεσπόζουσα θέση στην μεταξύ σχέση Συντ/χου και ΕΦΚΑ] καθώς και αναλυτικού Μηνιαίου Ενημερωτικού Σημειώματος, αφού πρόκειται για επανακαθορισμό (νέας) ΚοινωνικοΑσφαλιστικής συνθήκης, για την οποία υφίσταται απαράγραπτο το δικαίωμα νόμιμης διατύπωσης αντιρρήσεων επί σκοπιμότητας πράξεων που τους αφορούν.
11ον) Το μηχανογραφικό σύστημα του ΕΦΚΑ φαίνεται να μην αναγνωρίζει ότι, μέχρι τον 8ο/2008 (δηλ. μέχρι την υπαγωγή του ΤΣΠΕΤΕ στο ΙΚΑ) οι εξαγορές ασφαλιστικού χρόνου για θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης, υπολογίζονταν βάσει των αυξημένων εισφορών μας έως 37,50% και όχι με το 20% του ΙΚΑ και εξ΄αυτού του λόγου, ο μη υπολογισμός αυτής της διαφοράς προκαλεί μείωση του πρόσθετου συντελεστή αναπλήρωσης της Ανταποδοτικής σύνταξης.
- Με ποιό δικαίωμα και ποιά νομιμοποίηση ο ΕΦΚΑ έρχεται και αμφισβητεί προηγηθείσες/παρελθούσες αμετάκλητες και περαιωθείσες αναγνωρίσεις χρόνου από το ΤΣΠΕΤΕ/ΑΟΠΕΤΕ;
- Πιθανολογείται, στην περίπτωση διαδοχικής ασφάλισης (χρόνος εντός ΕΤΕ και χρόνος με ΙΚΑ), ο υπολογισμός των συντάξιμων αποδοχών να έχει γίνει επί του συνολικού διανυθέντος ασφαλιστικού χρόνου/βίου χωρίς τον επιμερισμό με σχετικό κλάσμα (κυρίως για τις περιπτώσεις: Προσωπικού καθαριότητας, Στεγαστικής, Κτηματικής, θητεία στο εξωτερικό);
12ον) Δεδομένου ότι, με την ψήφιση του ν.4387/2016 διαφοροποιήθηκε, εις βάρος αυτών των Ασφαλισμένων που είχαν κάνει εξαγορά πριν το ν.Κατρούγκαλου, ο τρόπος υπολογισμού των πλασματικών ετών στις συντάξιμες αποδοχές, σε σχέση με τον μισθό επί του οποίου υπολογίστηκε το ποσό της εξαγοράς του αναγκαίου ασφαλιστικού χρόνου, είναι προς διερεύνηση η κατηγορία των Συνταξιούχων εκείνων που για να συνταξιοδοτηθούν, έχουν κάνει εξαγορά πλασματικού χρόνου ασφάλισης πριν την 1η/1ου/2002.
Ως πλασματικός χρόνος θεωρείται:
1) Στρατιωτική θητεία
2) Γονική άδεια
3) Εκπαιδευτική άδεια
4) Χρόνος απεργίας
5) Χρόνος επιδότησης λόγω ασθενείας
6) Κενός χρόνος μέχρι 1 έτος
7) Χρόνος κύησης & λοχείας κ.ά.
Το "κράτος εν κράτει" του ΕΦΚΑ φαίνεται ότι επιβάλλει «κόφτη» στον υπολογισμό της σύνταξης (αυτών των περιπτώσεων), με αποτέλεσμα να τους απονέμει μειωμένη σύνταξη μέχρι και 20% μεταφραζόμενο σε μείωση μέχρι και 200-300 ευρώ μηνιαίως.
Συγκεκριμένα, ο e-ΕΦΚΑ παρακάμπτοντας τις διατάξεις του νόμου και των εγκυκλίων του υπ. Κοινωνικής Ασφάλισης που ορίζουν ότι: τον μέσο μισθό καθορίζουν οι αποδοχές και ο χρόνος ασφάλισης από την 1η/1ου/2002 έως την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, προσθέτει, ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ & ΠΑΡΑΝΟΜΑ, στον χρόνο ασφάλισης από την 1η/1/2002 μέχρι την συνταξιοδότηση [και] τα έτη & τους μήνες του πλασματικού χρόνου, που έχουν εξαγοραστεί πρίν το 2002, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο διαιρέτης (ο συνολικός χρόνος ετών & μηνών που λαμβάνονται υπόψη) και αναπόδραστα να μειώνεται ο μέσος μισθός από τον οποίο εξάγεται -επίσης μειωμένη- η ανταποδοτική σύνταξη.
Όταν, το άρθρο 28 παρ.3 του ν.4387/2016 αλλά και οι εγκύκλιοι του υπ. Κοινωνικής Ασφάλισης σαφώς ορίζουν ότι:
ο μέσος μισθός βάσει του οποίου υπολογίζεται το ποσό της ανταποδοτικής σύνταξης είναι «το πηλίκο της διαίρεσης του συνόλου των αποδοχών επί των οποίων έχουν καταβληθεί εισφορές (προσαυξημένες με τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή) διά του συνολικού χρόνου ασφάλισής του, από το έτος 2002 έως την ημερομηνία υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης».
Εφαρμοστικά αυτό σημαίνει ότι, τα έτη και οι μήνες του πλασματικού χρόνου συνυπολογίζονται μόνο όταν και εφόσον οι χρόνοι εξαγοράς εμπίπτουν στο χρονικό διάστημα μεταξύ του έτους 2002 και της υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης. Αποτέλεσμα είναι ότι στον επανυπολογισμό των συντάξεων από την 1/1/2019 των "παλαιών" συντ/χων (πρίν το ν. Κατρούγκαλου) να τους αφαιρείται/εξαιρείται αυθαίρετα ασφαλιστικός χρόνος από την χρονολογική αφετηρία υπολογισμού της ειδικής προσαύξησης -0,075% κατ΄έτος- των ποσοστών αναπλήρωσης (λόγω των επιπλέον εισφορών), επιφέροντας μείωση στην συνολική κλίμακα των ποσοστών αναπλήρωσης (λόγω μηδενικής προσαύξησης για το διάστημα αυτό), με αποτέλεσμα την μείωση της ανταποδοτικής τους σύνταξης κατά μ.ο. 5%, ενώ στους "νέους" συντ/χους (μετά το ν. Κατρούγκαλου) τους υπολογίζεται από το 1ο κιόλας έτος ασφάλισης.
Επίσης, ενώ οι ειδικές προσαυξήσεις (0,075%) λόγω των επιπλέον εισφορών, στις "νέες" απονομές συντάξεων (μετά τις 13/5/2016) αποτυπώνονται διακριτά, στις επανυπολογισθείσες συντάξεις των "παλαιών" από 1/1/2019 δεν εμφανίζονται καν παρά μόνο το ποσό του τμήματος της ανταποδοτικής σύνταξης, με το ενδεχόμενο οι υπολογισμοί να υποκρύπτουν μειώσεις που μπορεί να φτάνουν έως και 10%, σε σχέση με τα πραγματικά ποσοστά των συντελεστών και τα αντίστοιχα ποσά των προσαυξήσεων.
Σημείωση: υπάρχει υπολογιστική μέθοδος ελέγχου και διαπίστωσης των παραπάνω, αλλά για λόγους οικονομίας χώρου του κειμένου δεν παρατίθεται (ωστόσο είναι διαθέσιμο σε κάθε ενδιαφερόμενο).
13ον) Βάσει νομολογιακών δεδομένων (αποφάσεις του ΣτΕ), οποιαδήποτε αρνητική μεταβολή του ύψους των ονομαστικών και καταβαλλομένων συντάξεων δεν μπορούν να υπολείπονται της αρχικής απόφασης απονομής σύνταξης όπως αυτές προσδιορίζονται.
Τα έως τώρα ποσά συντάξεων που έχουν καταβληθεί (έστω και παράτυπα από τον ΕΦΚΑ, χωρίς υπαιτιότητα των Συντ/χων) θεωρούνται ως καλοπίστως εισπραχθέντα και ΔΕΝ αναζητούνται. Το όποιο μειωμένο ποσό σύνταξης ισχύει από τούδε και στο εξής.
Στην περίπτωση που ο ΕΦΚΑ επιμείνει στην καταβολή αναδρομικών οφειλών λόγω των μειώσεων, πρέπει να γίνει και η αντίστοιχη εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος, της Ε.Α.Σ. και της εισφοράς ύ/ΤΥΠΕΤ.
14ον) Πριν την επέλευση και την συγκεκριμενοποίηση της μείωσης και της οφειλής, μαζικά οι θιγόμενοι (παραλήπτες του email ΕΦΚΑ) πρέπει να στραφούμε προς τον ΕΦΚΑ Δραγατσανίου, υποβάλλοντας υπόμνημα περιλαμβάνοντας ερωτήματα και δεδομένα, απαιτώντας την αναλυτική αιτιολόγηση των πάντων, επιφυλασσόμενοι για την άσκηση κάθε νομίμου δικαιώματός μας, περιλαμβανομένων διοικητικών κυρώσεων που προβλέπονται από το Ν.2472/1997 και αποζημιώσεων, χωρίς άλλη προειδοποίηση.
15ον) Όταν η Διοίκηση (Δημόσιο ή Ν.Π.Δ.Δ.) καταχράται, παρανομεί και κάνει πως δεν καταλαβαίνει, η ανοχή περιττεύει. Στην περίπτωση που ασκούν καταχρηστικό δικαίωμα, παρανομούν και δεν μπορούν να επικαλεστούν άγνοια, συγγνωστή πλάνη κ.ά., βάσει των άρθρων 13 και 259 του Ποινικού Κώδικα, παραβαίνουν τα εκ του νόμου καθήκοντά τους, δεν εφαρμόζουν τα προφανή των κείμενων διατάξεων-οδηγιών και μας προκαλούν βλάβη, αποστερώντας μας την δικαιούμενη επαύξηση της σύνταξής μας, προϊόν δικών μας αυξημένων εισφορών, όπως στην περίπτωση του ν.4387/16 άρθρα 28 & 30 και του ν.4445/16 άρθρο 25 για τον πρόσθετο συντελεστή αναπλήρωσης από προσλήψεως μας στην ΕΤΕ έως 1/7/1991 (κάνοντας χρήση και σχετικών γνωμοδοτήσεων του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους).
Συνεπώς, στοιχειοθετείται το ποινικό αδίκημα της παράβασης καθήκοντος και βάσει του εννόμου συμφέροντος, ως ύστατο μέσο αντίδρασης, υπάρχει και ο "δρόμος" της άσκησης ενδίκου μέσου με την κατάθεση μηνυτήριας αναφοράς για (από πρόθεση;) πλημμελή τήρηση-εφαρμογή των προβλεπομένων της Ασφαλιστικής νομοθεσίας καθώς και άσκηση διακριτής μεταχείρισης.
- Υπάρχει επιτέλους η πολιτική βούληση στο δ.σ. του ΣΣΕΤΕ, ώστε να συστήσει μηχανισμό για τον έλεγχο και την επαλήθευση του υπολογισμού των συντάξεων (με τις κατά περίπτωση Συντ/χου μισθολογικές και προέλευσης του χρόνου ασφάλισης παραμέτρους), ζητώντας τη συνδρομή Συντ/χων με προτιμητέα την υπηρεσιακή εμπειρία στο τ.ΤΣΠΕΤΕ/ΑΟΠΕΤΕ και στην Μηχανογράφηση καθώς και την πρόσληψη αναγνωρισμένου νομικού ειδικού επί της Κοινωνικής Ασφάλισης-Ασφαλιστικού Δικαίου;
Αυτά προς το παρόν...
Ιούνιος του 2025
Μανόλης Καυκαλάς
(παραλήπτης του email από τον ΕΦΚΑ)
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Διαφορές που αφορούν την απονομή συνταξιοδοτικών παροχών
Στην περίπτωση εσφαλμένων αποφάσεων απονομής συνταξιοδοτικών παροχών του ΙΚΑ είναι δυνατή η υποβολή ένστασης/αίτηση θεραπείας ενώπιον της αρμόδιας Τοπικής Διοικητικής Επιτροπής εντός τρίμηνης προθεσμίας. Η προθεσμία άρχεται από τη νομότυπη κοινοποίηση της απόφασης στον ενδιαφερόμενο δικαιούχο. Οι αποφάσεις που απορρίπτουν τις ενστάσεις προσβάλλονται ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων με προσφυγή. Δικαίωμα προσφυγής έχει ο ασφαλισμένος δικαιούχος της παροχής, ο διευθυντής του καταστήματος ΙΚΑ που εξέδωσε την πράξη και οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον. Η προθεσμία είναι 60 ημέρες από την έκδοση της πράξης ή τη συντέλεση της παράλειψης έκδοσης της πράξης. Η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής και η άσκηση της προσφυγής δεν αναστέλλουν αυτοδικαίως την εκτέλεση της προσβαλλόμενης πράξης. Πλέον της προσφυγής, ο ασφαλισμένος έχει δικαίωμα να ασκήσει αγωγή αποζημίωσης με βάση τις διατάξεις περί αδικοπρακτικής ευθύνης των δημόσιων νομικών προσώπων ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων.
Πηγές: Λαναράς, Κων. Δ. (2013). Η Ασφάλιση στο ΙΚΑ, Αθήνα-Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Σάκκουλα. Παπαρρηγοπούλου-Πεχλιβανίδη, Π. (2013). Δίκαιο Κοινωνικής Ασφάλισης, Αθήνα: Νομική Βιβλιοθήκη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.